Δευτέρα 4 Αυγούστου 2025

Θολή η εικόνα στην αγορά των Μέσων Ατομικής Προστασίας

Με αφορμή την διαμαρτυρία που εξέφρασε η ΠΟΕ ΟΤΑ στον Υπουργό Εσωτερικών κ. Λιβάνιο για τα Μέσα Ατομικής Προστασία χαρακτηρίζοντας τα «ρούχα ενός μήνα» το myota.gr πραγματοποίησε έρευνα αγοράς και συμβάσεων από το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων.

Η έρευνα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς αναμένονται 4.500 δημοτικοί αστυνόμοι που περνάνε σήμερα την εκπαίδευση τους για να πάνε σύντομα στους δήμους. 

Αυτοί θα χρειαστούν 3 με 4 στολές ο καθένας (χειμερινή, καθημερινή, θερινή, εορτών, ειδικές κλπ).

Όντως με μια ματιά της έρευνας αποκαλύπτονται τα ελλείμματα που υπάρχουν και η έλλειψη τεχνικών προδιαγραφών που εκτός από την παραβίαση του υγειούς ανταγωνισμού, βάζουν σε σοβαρό κίνδυνο και χιλιάδες εργαζόμενους.
Η προμήθεια των Μέσων Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ γίνεται βάση της ΚΥΑ 43726 ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 2208 8 Ιουνίου 2019 Τεύχος Β’ «Παροχή μέσων ατομικής προστασίας σε υπαλ- λήλους των OTA α ́ και β ́ βαθμού και των νομι- κών προσώπων αυτών και μέτρα προληπτικής ιατρικής» και τις διατάξεις του π.δ. 396/1994 «Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας για τη χρήση από τους εργαζόμενους εξοπλισμών ατομικής προστασίας κατά την εργασία σε συμμόρφωση προς την Οδηγία του Συμβουλίου 89/656/ΕΟΚ» (Α ́ 220).

Όμως και σε αυτές τις διατάξεις δεν περιλαμβάνονται προδιαγραφές και είναι φυσικό αφού κάποια τέτοια απόφαση θα έπρεπε κανονικά να επικαιροποιείται ετησίως ανάλογα με τις τεχνολογικές εξελίξεις και την συσσωρευμένη εμπειρία. Οι συχνοί και παρατεταμένοι καύσωνες π.χ. όπως και οι πρωτόγνωρες πλημμύρες ή ο Covid, βάζουν κάποια νέα στοιχεία στη εξίσωση. Όμως από το 2019 δεν έχει αλλάξει τίποτα.

Παρατηρούμε όμως ότι οι περισσότεροι δήμοι δεν αγοράζουν όλη την γκάμα των απαραίτητων ΜΑΠ που ορίζει η ΚΥΑ 43726 ούτε διαχωρίζουν τα είδη ανά ειδικότητα όπως ορίζει ο νόμος.
Βέβαια υπάρχει και σωρεία καταγγελιών όπου δήμοι είτε καθυστερούν και αραιώνουν κατά πολύ τις αγορές τους, είτε δεν τις κάνουν καθόλου. Για το θέμα υπάρχουν πολλές καταδίκες αιρετών στα διοικητικά δικαστήρια.
Να σημειώσουμε ότι σε περίπτωση ατυχήματος, η έλλειψη ή πλημμελής προμήθεια ΜΑΠ εγείρει σοβαρή τεκμηρίωση αυστηροποίησης των ποινών.
Επιπλέον όμως στο έδαφος της αοριστίας των τεχνικών προδιαγραφών παρουσιάζονται και μεγάλες διακυμάνσεις στην αγορά των ΜΑΠ αν όχι σε ίδια σε ομοειδή αγαθά.
Π.Χ. Οι περισσότερες μελέτες δεν περιλαμβάνουν σαφείς τεχνικές προδιαγραφές που να προσδιορίζουν τα υλικά και την ποιότητα των ΜΑΠ.

Για παράδειγμα βλέπουμε μεγάλες διακυμάνσεις τιμών: σε ( γαλότσες, άρβυλα, γάντια) διαφοροποιούνται σημαντικά. Για παράδειγμα, τα άρβυλα ασφαλείας κυμαίνονται από 31,50€ () έως 80,65€. Αν λάβουμε υπόψη ότι οι περισσότερες συμβάσεις γίνονται με απ΄ευθείας αναθέσεις εδώ μπαίνει ένα μεγάλο ζήτημα. Είτε κάποιοι δήμοι προμηθεύονται υπερτιμολογημένα προϊόντα, είτε κάποιο προμηθεύονται πολύ κακής ποιότητας προϊοντα που δικαιώνουν απόλυτα την ΠΟΕ ΟΤΑ «ρουχα ενός μήνα»’

Σημειώνουμε ότι έχουμε και οικονομίες κλίμακας αφού όπως διαπιστώνουμε από την έρευνα, οι μεγάλες ποσότητες επιτυγχάνουν χαμηλότερες τιμές ανά τεμάχιο.

Σε κάποιες περιπτώσεις οι υψηλές τιμές, σχετίζονται και με εξειδικευμένα πρότυπα ασφαλείας (EN πιστοποιήσεις). Κι εδώ ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις όπου οι μελέτες περιλαμβάνουν πιστοποιήσεις.
Ενώ κάποιοι δήμοι διαθέτουν πιο εκτεταμένη λίστα ΜΑΠ, περιλαμβάνοντας εξοπλισμό για διαφορετικά τμήματα (καθαριότητα, τεχνικές υπηρεσίες, εκπαιδευτικούς χώρους).

Η σύγκριση καλύπτει 14 δήμους και αναδεικνύει
Δείτε έναν ενδεικτικό πίνακα

ΔΗΜΟΣΓάντια δερματοπάνιναΓαλότσεςΆρβυλα ασφαλείαςΜπουφάν εργασίαςΜάσκες ημίσεωςΠαντελόνια εργασίας
ΔΗΜΟΣ 12,40€17,00€33,00€60,00€25,00€30,00€
ΔΗΜΟΣ 22,30€15,00€34,00€84,00€19,00€
ΔΗΜΟΣ 38,07€14,52€80,65€68,55€32,26€
ΔΗΜΟΣ 41,65€31,50€107,00€42,00€
ΔΗΜΟΣ 59,00€38,20€60,60€19,00€
ΔΗΜΟΣ 62,05€16,51€42,00€36,38€23,92€14,00€
ΔΗΜΟΣ 74,45€
ΔΗΜΟΣ 830,00€
ΔΗΜΟΣ 9
ΔΗΜΟΣ 100,80€10,00€20,00€29,00€28,70€18,00€
ΔΗΜΟΣ 11
ΔΗΜΟΣ 122,00€14,00€45,00€65,00€1,20€16,00€
ΔΗΜΟΣ 1347,70€24,10€
ΔΗΜΟΣ 141,58€16,80€23,00€40,00€14,80€20,00€

ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ

• Μεγάλες διακυμάνσεις: Τα ίδια είδη εμφανίζουν τεράστιες αποκλίσεις (π.χ., άρβυλα από 20€ στον ένα δήμο έως 80,65€ στον άλλον).
• Εξοικονόμηση μέσω όγκου: Δήμοι με μεγάλες παραγγελίες, πέτυχαν σημαντικά χαμηλότερες τιμές.
• Εξειδικευμένα ΜΑΠ: Δήμοι προμηθεύτηκαν ειδικά εργαλεία για ηλεκτρολόγους, πλήρεις μάσκες προσώπου και αντιπτωτικές ζώνες, ανεβάζοντας το κόστος ανά μονάδα.
• Διαφορετικές ανάγκες: Οι μικροί δήμοι καλύπτουν περιορισμένες ανάγκες και αγοράζουν σε πολύ μικρές ποσότητες, με αντίκτυπο στις τιμές.

Η συγκριτική εικόνα δείχνει:
• Απουσία εθνικής πολιτικής προμηθειών: Η έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού οδηγεί σε διακυμάνσεις που φτάνουν έως και 300–400% για το ίδιο είδος.
• Δυνατότητες συνεργασίας: Η δημιουργία διαδημοτικών συμπράξεων ή περιφερειακών συμβάσεων θα μπορούσε να μειώσει δραστικά τις τιμές.
• Πρότυπες προδιαγραφές: Η καθιέρωση ενιαίων τεχνικών προδιαγραφών θα εξασφάλιζε ομοιομορφία στην ποιότητα και μεγαλύτερη διαφάνεια.

Είναι προφανές ότι ο πλήρης και αναγκαίος εξοπλισμός σε ΜΑΠ ξεπερνάει κατά πολύ το όριο των απ΄ευθείας αναθέσεων και ότι χρειάζεται ανοιχτός διαγωνισμός. Όμως οι περισσότεροι δήμοι επιλέγουν την απ΄ευθείας ανάθεση με περιορισμένους προϋπολογισμούς, με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να μην καλύπτουν όλη την γκάμα του απαραίτητου εξοπλισμού για τους εργαζόμενους, να μην διαχωρίζουν τον εξοπλισμό ανάλογα με τις ειδικότητες και να πληρώνουν τα προϊόντα σε μεγαλύτερες τιμές.

Το κόστος πολλές φορές βέβαια ανεβαίνει με ποιοτική εξειδίκευση όπως οι μάσκες ολόκληρου προσώπου (85€) και οι αντιπτωτικές ζώνες, που ελάχιστοι δήμοι τις επιλέγουν αν και φαίνονται απαραίτητες.

Η ανάλυση αναδεικνύει ότι η κεντρική διαχείριση και οι μαζικές προμήθειες συμβάλλουν στη μείωση του κόστους. Παράλληλα, η διαφοροποίηση στις τιμές δείχνει ανάγκη για συγκριτική αξιολόγηση προσφορών και ενδεχομένως για διαδημοτικές συνεργασίες στην προμήθεια ΜΑΠ, ώστε να επιτυγχάνονται καλύτερες τιμές και ομοιομορφία στον εξοπλισμό.

Η έρευνα λοιπόν αποκαλύπτει:
• Έλλειψη ενιαίας πολιτικής: Οι διαφορές στις τιμές υποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει κοινή στρατηγική προμηθειών.
• Προοπτική συνεργασιών: Διαδημοτικές συμφωνίες ή κεντρικές προμήθειες θα μπορούσαν να μειώσουν τις τιμές.
• Ανάγκη ποιοτικής αξιολόγησης: Οι μεγάλες αποκλίσεις υποδεικνύουν την ανάγκη για πρότυπες τεχνικές προδιαγραφές ώστε να διασφαλίζεται ισορροπία κόστους–ποιότητας.

Οι δήμοι θύματα των εταιρειών
Όπως και στις περισσότερες περιπτώσεις και στον τομέα των ΜΑΠ βλέπουμε εταιρείες να προμηθεύουν τους δήμους προϊόντα, όχι με βάση τις ανάγκες των εργαζομένων αλλά με βάση την γκάμα προϊόντων που διαθέτουν οι ίδιες οι εταιρείες.

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό οι δήμοι να απευθύνονται σε εξειδικευμένες και πλήρεις σε προϊόντα εταιρείες. Μία από αυτές τις εταιρείες είναι η XALATSIS Μια καθιερωμένη στο χώρο εταιρία για την προστασία και την ασφάλεια στην εργασία που προσφέρει καινοτόμα και υψηλής ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Αρχειοθήκη ιστολογίου