Αν δεν είσαι εκπαιδευτικός ή
πανεπιστημιακός νομίζεις ότι μιλάμε για τη βάση του δέκα, ενώ στην
πραγματικότητα μιλάμε για έναν αλγόριθμο που άφησε απέξω χιλιάδες παιδιά
παρότι είχαν γράψει καλά και ταυτόχρονα άδειασε σημαντικές
περιφερειακές σχολές από επιτυχόντες.
Με την εφαρμογή του συστήματος είχαμε την εμπειρία της αρχιτεκτονικής σχολής της Ξάνθης με κανέναν επιτυχόντα.
Με την εφαρμογή του συστήματος είχαμε την εμπειρία της αρχιτεκτονικής σχολής της Ξάνθης με κανέναν επιτυχόντα.
Η πιο ακραία περίπτωση ήταν
αυτή του Πανεπιστημίου Πατρών. Στην αρχιτεκτονική με 96 θέσεις
διαθέσιμες πέρασαν 38, στη λογοθεραπεία με 88 θέσεις 33 επιτυχόντες και
στο αντίστοιχο γεωλογικό τμήμα με 178 θέσεις μόλις 11 επιτυχόντες.
Αναφέρω επίτηδες την Πάτρα διότι έχει ένα από τα παλαιότερα και καλύτερα πανεπιστήμια της χώρας μας με πολύ καλές επιδόσεις.
Τι μπορεί να συμπεράνει κανείς; Ή ότι μαζικά οι υποψήφιοι ήταν αδιάβαστοι ή ότι κάποιος στο Υπουργείο Παιδείας έπαιζε ζάρια προκαλώντας ένα χάος. Το πρώτο δεν στέκει. Δεν είναι δυνατόν να φανταστούμε πως μεταξύ χιλιάδων υποψηφίων των συγκεκριμένων περιζήτητων σχολών δεν βρέθηκαν 50-60 ικανοί να πιάσουν τη βάση και να σπουδάσουν την επιστήμη που επέλεξαν. Είναι βέβαιο όμως κάτι άλλο. Με την εφαρμογή αυτού του συστήματος αλλάζει τα στάνταρτ της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Κάποιος νέος ή κάποια νέα κατά την κυβέρνηση, δεν είναι ικανός να φοιτήσει στο δημόσιο πανεπιστήμιο γιατί είναι «αδιάβαστος». Αλλά αν πληρώσει δίδακτρα μπορεί να εισαχθεί χωρίς κριτήρια σε ιδιωτικό κολλέγιο κι ας είναι μαθητής πολύ κάτω από τη βάση. Μετά από τέσσερα-πέντε χρόνια θα πάρει πτυχίο ισότιμο με αυτόν που είχε διαβάσει και πετύχει με το σπαθί του.
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της παράνοιας; Στην ποιότητα σπουδών κανένα. Στη λειτουργία των περιφερειακών ΑΕΙ καταστροφικό, τα άδειασε από φοιτητές. Στον τζίρο των ιδιωτικών κολλεγίων μάννα εξ ουρανού τα εκατομμύρια ευρώ από τις τσέπες των χιλιάδων «μη ικανών» αποτυχόντων νέων.
Χρειαζόμαστε άμεση αλλαγή πλεύσης. Ενίσχυση των περιφερειακών ΑΕΙ. Στα κεντρικά λόγω της ζήτησης θα υπάρχει εκ των πραγμάτων σκληρός ανταγωνισμός. Στα περιφερειακά αντίθετα υπάρχει ανάγκη κινήτρων. Βιβλιοθήκες, φοιτητικές εστίες και λέσχες, καθηγητές/τριες καλοπληρωμένοι που θα μπορούν να διδάσκουν χωρίς να νιώθουν εξόριστοι. Φοιτητές και φοιτήτριες οι οποίοι θα επιλέγουν που θα βρεθούν και θα απολαύσουν τόσο τη γνώση όσο και την προσωπική τους ζωή στις πανεπιστημιουπόλεις.
Ποια είναι η πρόταση; Την έγραφα και εγώ το 2007 σε μία σημαντική έκδοση με θέμα την ακαδημαϊκή αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου, μαζί με άπειρες ανάλογες παρεμβάσεις πανεπιστημιακών συναδέλφων μου.
«Η ανάπτυξη στην περιφέρεια είναι επιθυμητή. Η ίδρυση νέων ΑΕΙ ή η ανασυγκρότηση των υπαρχόντων, μπορεί να αποτελέσει σοβαρό εργαλείο τοπικής ανάπτυξης. Για να συμβεί αυτό όμως χρειάζονται προϋποθέσεις. Η κυριότερη είναι η ίδια η συγκρότηση ισχυρών πανεπιστημιακών πόλων. Έχει ιδιαίτερο βάρος στη λειτουργία του πανεπιστημίου και στη σχέση με την πόλη που το φιλοξενεί ο πολιτισμός του ίδιου του ιδρύματος, η συνοχή του. Απαιτείται μία κρίσιμη μάζα πανεπιστημιακού πληθυσμού η οποία θα νιώθει αυτάρκεια, θα συγκροτεί ισχυρή εσωτερική ζωή, θα καλύπτει τις ανάγκες της. Οι ολοκληρωμένες υποδομές είναι εκ των ουκ άνευ. Η ύπαρξη βιβλιοθηκών, ενιαίων και όχι διάσπαρτων, που βοηθούν την αλλαγή εικόνων και την επικοινωνία των ανθρώπων, ισχυρών δικτύων τα οποία υποκαθιστούν τη φυσική επικοινωνία, και επιπλέον την αναπαράγουν. Η συγκρότηση ενός «διακριτού» πολιτιστικού και επιστημονικού πόλου με ταυτότητα, που μετασχηματίζει τις πόλεις στις οποίες εγκαθίσταται.
Παράλληλα, η προσπελασιμότητα, (δρόμοι, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια, λιμάνια), η ένταξη στους αστικούς ιστούς ή στις περιφέρειες με ομαλό τρόπο, η αναβίωση των ιστορικών κέντρων ή των brown fields των αστικών κενών είναι ζητούμενο. Τα περιφερειακά ΑΕΙ μπορούν να ανασυγκροτηθούν. Να γίνουν ελκυστικά για σπουδαστές και διδάσκοντες, βιώσιμα με υποδομές διδασκαλίας, έρευνας, βιβλιοθήκες, εστίες. Να γίνουν σημεία όπου κανείς θα χαίρεται να ζει, να διδάσκει, να διδάσκεται, χωρίς να νιώθει ότι βρίσκεται εξορία.»
Τα ξαναδιαβάζω τώρα και φαίνεται σαν να έχει παγώσει ο χρόνος. Είμαστε στα ίδια και χειρότερα! Μία Ελλάδα χωρίς πανεπιστήμια, θα είναι πραγματικός παρίας του αναπτυγμένου κόσμου. Μέχρι τώρα τα ελληνικά ΑΕΙ υπάρχουν και διαπρέπουν όχι χάρη στην φροντίδα των κυβερνήσεων αλλά χάρη στη δουλειά των Ελλήνων πανεπιστημιακών – κι ας λένε τα κανάλια ότι θέλουν. Για να πειστείτε δείτε τους δείκτες κατάταξης και την αξία των πτυχίων μας στην ευρωπαϊκή και την αμερικανική αγορά. Ενώ η χώρα μας βρίσκεται στον πάτο των διεθνών κατατάξεων (οικονομικά, θεσμοί, κοινωνικές υπηρεσίες) τα περισσότερα πανεπιστήμια μας βρίσκονται στην κορυφή.
Το άρθρο με τίτλο «Περί περιφερειακών ΑΕΙ και χωροθετήσεων» δημοσιεύθηκε στην έκδοση «Η υπεράσπιση του άρθρου 16 και η αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου» Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς- Nicos Poulantzas Institute Αθήνα 2007.
Αναφέρω επίτηδες την Πάτρα διότι έχει ένα από τα παλαιότερα και καλύτερα πανεπιστήμια της χώρας μας με πολύ καλές επιδόσεις.
Τι μπορεί να συμπεράνει κανείς; Ή ότι μαζικά οι υποψήφιοι ήταν αδιάβαστοι ή ότι κάποιος στο Υπουργείο Παιδείας έπαιζε ζάρια προκαλώντας ένα χάος. Το πρώτο δεν στέκει. Δεν είναι δυνατόν να φανταστούμε πως μεταξύ χιλιάδων υποψηφίων των συγκεκριμένων περιζήτητων σχολών δεν βρέθηκαν 50-60 ικανοί να πιάσουν τη βάση και να σπουδάσουν την επιστήμη που επέλεξαν. Είναι βέβαιο όμως κάτι άλλο. Με την εφαρμογή αυτού του συστήματος αλλάζει τα στάνταρτ της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Κάποιος νέος ή κάποια νέα κατά την κυβέρνηση, δεν είναι ικανός να φοιτήσει στο δημόσιο πανεπιστήμιο γιατί είναι «αδιάβαστος». Αλλά αν πληρώσει δίδακτρα μπορεί να εισαχθεί χωρίς κριτήρια σε ιδιωτικό κολλέγιο κι ας είναι μαθητής πολύ κάτω από τη βάση. Μετά από τέσσερα-πέντε χρόνια θα πάρει πτυχίο ισότιμο με αυτόν που είχε διαβάσει και πετύχει με το σπαθί του.
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της παράνοιας; Στην ποιότητα σπουδών κανένα. Στη λειτουργία των περιφερειακών ΑΕΙ καταστροφικό, τα άδειασε από φοιτητές. Στον τζίρο των ιδιωτικών κολλεγίων μάννα εξ ουρανού τα εκατομμύρια ευρώ από τις τσέπες των χιλιάδων «μη ικανών» αποτυχόντων νέων.
Χρειαζόμαστε άμεση αλλαγή πλεύσης. Ενίσχυση των περιφερειακών ΑΕΙ. Στα κεντρικά λόγω της ζήτησης θα υπάρχει εκ των πραγμάτων σκληρός ανταγωνισμός. Στα περιφερειακά αντίθετα υπάρχει ανάγκη κινήτρων. Βιβλιοθήκες, φοιτητικές εστίες και λέσχες, καθηγητές/τριες καλοπληρωμένοι που θα μπορούν να διδάσκουν χωρίς να νιώθουν εξόριστοι. Φοιτητές και φοιτήτριες οι οποίοι θα επιλέγουν που θα βρεθούν και θα απολαύσουν τόσο τη γνώση όσο και την προσωπική τους ζωή στις πανεπιστημιουπόλεις.
Ποια είναι η πρόταση; Την έγραφα και εγώ το 2007 σε μία σημαντική έκδοση με θέμα την ακαδημαϊκή αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου, μαζί με άπειρες ανάλογες παρεμβάσεις πανεπιστημιακών συναδέλφων μου.
«Η ανάπτυξη στην περιφέρεια είναι επιθυμητή. Η ίδρυση νέων ΑΕΙ ή η ανασυγκρότηση των υπαρχόντων, μπορεί να αποτελέσει σοβαρό εργαλείο τοπικής ανάπτυξης. Για να συμβεί αυτό όμως χρειάζονται προϋποθέσεις. Η κυριότερη είναι η ίδια η συγκρότηση ισχυρών πανεπιστημιακών πόλων. Έχει ιδιαίτερο βάρος στη λειτουργία του πανεπιστημίου και στη σχέση με την πόλη που το φιλοξενεί ο πολιτισμός του ίδιου του ιδρύματος, η συνοχή του. Απαιτείται μία κρίσιμη μάζα πανεπιστημιακού πληθυσμού η οποία θα νιώθει αυτάρκεια, θα συγκροτεί ισχυρή εσωτερική ζωή, θα καλύπτει τις ανάγκες της. Οι ολοκληρωμένες υποδομές είναι εκ των ουκ άνευ. Η ύπαρξη βιβλιοθηκών, ενιαίων και όχι διάσπαρτων, που βοηθούν την αλλαγή εικόνων και την επικοινωνία των ανθρώπων, ισχυρών δικτύων τα οποία υποκαθιστούν τη φυσική επικοινωνία, και επιπλέον την αναπαράγουν. Η συγκρότηση ενός «διακριτού» πολιτιστικού και επιστημονικού πόλου με ταυτότητα, που μετασχηματίζει τις πόλεις στις οποίες εγκαθίσταται.
Παράλληλα, η προσπελασιμότητα, (δρόμοι, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια, λιμάνια), η ένταξη στους αστικούς ιστούς ή στις περιφέρειες με ομαλό τρόπο, η αναβίωση των ιστορικών κέντρων ή των brown fields των αστικών κενών είναι ζητούμενο. Τα περιφερειακά ΑΕΙ μπορούν να ανασυγκροτηθούν. Να γίνουν ελκυστικά για σπουδαστές και διδάσκοντες, βιώσιμα με υποδομές διδασκαλίας, έρευνας, βιβλιοθήκες, εστίες. Να γίνουν σημεία όπου κανείς θα χαίρεται να ζει, να διδάσκει, να διδάσκεται, χωρίς να νιώθει ότι βρίσκεται εξορία.»
Τα ξαναδιαβάζω τώρα και φαίνεται σαν να έχει παγώσει ο χρόνος. Είμαστε στα ίδια και χειρότερα! Μία Ελλάδα χωρίς πανεπιστήμια, θα είναι πραγματικός παρίας του αναπτυγμένου κόσμου. Μέχρι τώρα τα ελληνικά ΑΕΙ υπάρχουν και διαπρέπουν όχι χάρη στην φροντίδα των κυβερνήσεων αλλά χάρη στη δουλειά των Ελλήνων πανεπιστημιακών – κι ας λένε τα κανάλια ότι θέλουν. Για να πειστείτε δείτε τους δείκτες κατάταξης και την αξία των πτυχίων μας στην ευρωπαϊκή και την αμερικανική αγορά. Ενώ η χώρα μας βρίσκεται στον πάτο των διεθνών κατατάξεων (οικονομικά, θεσμοί, κοινωνικές υπηρεσίες) τα περισσότερα πανεπιστήμια μας βρίσκονται στην κορυφή.
Το άρθρο με τίτλο «Περί περιφερειακών ΑΕΙ και χωροθετήσεων» δημοσιεύθηκε στην έκδοση «Η υπεράσπιση του άρθρου 16 και η αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου» Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς- Nicos Poulantzas Institute Αθήνα 2007.
https://www.facebook.com/photo?fbid=6593519254050297&set=a.115107135224907
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου