Λέξεις και φράσεις σε σαλαμινιακά έγγραφα του 18ου αιώνα

Γράφει ο Παναγιώτης Βελτανισιάν

Φιλόλογος - Λαογράφος 
Σε δικαιοπρακτικά έγγραφα αγοραπωλησιών του 18^ου αι. δηλώνεται με ελεύθερο πλάγιο λόγο η από μέρους του πωλητή ολοκληρωτική παραχώρηση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των αγροκαλλιεργειών προς τον αγοραστή· να το εξουσιάζει ως θέλει και βούλεται ως μούλκι εδικόν του. 

Ενώ στην τουρκική mülk-μούλκι σημαίνει το περιμαντρωμένο κτήμα που επικυρώθηκε από τον σουλτάνο σε χριστιανούς κατά πλήρες δικαίωμα ιδιοκτησίας , το όλο νόημα που απορρέει από τη συγκεκριμένη φράση οδηγεί στην ερμηνεία ότι μούλκι σημαίνει απλά την ιδιόκτητη γη.

 

Ο νέος αγοραστής είναι πλέον και ο απόλυτος εξουσιαστής της γεωργικής έκτασης να τη διαχειριστεί εφεξής, όπως εκείνος επιθυμεί κατά τη δική του βούληση και κατά το δικό του συμφέρον. Στο ίδιο, μάλιστα, πλαίσιο της αγοραπωλησίας δηλώνεται από τον πωλητή η άμεση παραλαβή των χρημάτων με την έκφραση και έλαβα τα άσπρα της αυτής ώρας. 

Η έκφραση της αυτής ώρας φαίνεται ότι χρησιμοποιείτο γενικά σε καταστάσεις του λόγου,  κατά τις οποίες υπήρχε η ανάγκη δήλωσης της χρονικής αμεσότητας, ενώ το λευκό χρώμα των χρημάτων παραπέμπει στο αστραφτερό των νομισμάτων.

     Η στερεοτυπική, παροιμιακή φράση οπούθε επέρασε το υνί και το τσεκούρι του πατέρα τους, δηλώνει την ευρύτητα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Τα εργαλεία υνί και τσεκούρι σχετίζονται αντίστοιχα με τις γεωργικές εργασίες της άροσης και της ρητινοσυλλογής και αποτελούν έμμεσα τεκμήρια της ιδιοκτησίας υποδεικνύοντας τα όρια των  εκτάσεων. 

Η κληρονομικότητα των αγροκαλλιεργειών στηρίζεται στο γεγονός ότι αυτές αξιοποιούνταν γεωργικά, όχι από οποιονδήποτε, αλλά από τον πατέρα των ιδιοκτητών, αποκαλύπτοντας έτσι ότι στο παρελθοντικό ιδιοκτησιακό καθεστώς ενυπάρχει η έννοια του προγόνου, η οποία ενισχύει και κατοχυρώνει το ιδιόκτητο αλλά και το αναφαίρετο δικαίωμα της μεταβίβασης της ιδιοκτησίας.

     Γενικά, σε μια αγοραπωλησία υπάρχουν δύο αντίθετες διαθέσεις, αυτή της πώλησης και αυτή της αγοράς. Οι δύο αυτές αντίθετες διαθέσεις στοχεύουν σε έναν κοινό στόχο, την αγοραπωλησία. 

Η επιτυχία του επιθυμητού αποτελέσματος δηλώνεται στα έγγραφα των αγοραπωλησιών με τη φράση και ευχαριστηθήκανε το ένα μέρος και το άλλο από το ένα έως τα χίλια και από τα χίλια έως το ένα. 

Η ολοκληρωτική κάλυψη της επιθυμίας του πωλητή και του αγοραστή δηλώνεται αριθμητικά με την έκφραση 1 έως 1.000 και αντίστροφα 1.000 έως 1, δηλαδή κατά αύξουσα και φθίνουσα πορεία, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την ολόπλευρη κάλυψη του επιθυμητού αποτελέσματος της αγοραπωλησίας. 

                                                                                                                                       Τέλος Α΄ μέρους