Φιλόλογος - Λαογράφος
Το 1776 ενώπιον του ζαμπίτη (αξιωματούχου εν είδει δημάρχου) και των μελών της Δημογεροντίας συντάσσεται έγγραφο χωριστικόν-ξελυστικόν, διάλυσης δηλαδή γάμου μεταξύ του Στάμου Τσιλιβίγγου και της συζύγου του, Μπίτζας.Οι σχέσεις μεταξύ των συζύγων είχαν φτάσει σε αδιέξοδο, καθώς η πιθανότητα της διάπραξης ενός φόνου ήταν πιθανή, αφού προκαλούσαν προβλήματα ο ένας στον άλλον και είχαν προβεί σε αγωγές.
Οι δημογέροντες βλέποντας αυτήν την ισχυρή διένεξη αποφάσισαν τη διάλυση του γάμου παρά την προστασία του μυστηρίου αυτού από την Εκκλησία. Έτσι, η Μπίτζα λαμβάνει πίσω την πατρική της προίκα και ο Τσιλιβίγγος την επιμέλεια των παιδιών.
Το γεγονός ότι ο πατέρας αναλαμβάνει τη φροντίδα τους φανερώνει πως μάλλον η σύζυγος ήταν αυτή που προξενούσε τα προβλήματα. Ενδεχομένως η γυναίκα αυτή ταυτίζεται με εκείνη που φασκέλωσε αγωνιστές που ξεκινούσαν από τη Σαλαμίνα για τη μάχη της Ακρόπολης των Αθηνών (24 Μαρτίου 1821). Ένας από τους αγωνιστές, ενοχλημένος, την πυροβόλησε, «την άφησε εις τον τόπο, την έρριψεν δε εις την ανατολικώτερην παραλίαν»[1]. To κείμενο του διαζυγίου είναι γλαφυρό και παραστατικό· ας δούμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα: … βλέποντας (οι δημογέροντες) εἰς σαὐτοὺς τὴν γνώμην ἰσχυρὴν εἰς τὸ ἀναμεταξύ τους, ὁποὺ ἤθελαν ἀκολουθήσει καὶ φόνον, ἐκρίναμεν εὔλογον νὰ λύσουν τοῦ συνοικεσίου τὴν συνθήκην εὐχαριστώντας <ὁ> ἕνας τὸν ἄλλον, λαβάνοντας ἡ γυνὴ τὴν πατρικήν της περιουσίαν καὶ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς μετὰ εὐχαριστίας ἔλαβε τὰ παιδία του, τὰ δύο ἀρσενικὰ καὶ τὸ τρίτον, θηλυκόν· καὶ εὐχαριστηθήκανε τὸ ἕνα μέρος καὶ τὸ ἄλλο ἀπὸ τὸ ἕνα ἕως τὰ χίλια καὶ ἀπὸ τὰ χίλια ἕως τὸ ἕνα.Από το κείμενο φαίνεται η προσπάθεια των μελών της Δημογεροντίας να μη διαλυθεί ο γάμος όχι μόνο λόγω του κύρους και του θρησκευτικού χαρακτήρα που περιβάλλεται αυτός από τον θεσμό της Εκκλησίας, αλλά κυρίως να αποφευχθεί κάποια βίαιη εξέλιξη. Οι Δημογέροντες επέβαλαν στο ζεύγος διάφορα κολαστήρια, κάτι ανάλογο δηλαδή με τις προσπάθειες που σήμερα καταβάλλονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Ιερών Μητροπόλεων, ώστε να μη λυθεί ο γάμος. Όμως, οι σχέσεις του ζεύγους γίνονταν βίαιες και υπήρχε η πιθανότητα φόνου. Κάτω από αυτές τις συνθήκες η Δημογεροντία αναγκάστηκε να διαλύσει τον γάμο, να επιστρέψει την προίκα στη σύζυγο και να αναθέσει την κηδεμονία των παιδιών στον πατέρα, πιθανόν λόγω μη ευπρεπούς διαγωγής της συζύζου.
[1] Δημοσιεύθηκε από τον Νικόλαο Ι. Σαλτάρη, Το διαζύγιο στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, εφημερ. Το Βήμα (Αθηνών), 3 Μαρτίου 1977· και Νίκος Σαλτάρης, Η ζωή των Αρβανιτών, σελ. 361-362, απεικόνιση στη σελ. 362.
[1] Ευγενίας Σοφρά-Μάθεση, Το χειρόγραφο του Παρασκευά Πάλλα (Η συμβολή των Σαλαμινίων στην Επανάσταση του 1821), εκδ. Radical Grafx, Σαλαμίνα 2010, σελ. 32.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου