Στο Εκουαδόρ μένουν σπίτι μαζί με τους νεκρούς τους

Η διάλυση της Υγείας με υπογραφή Μορένο μετριέται σε ζωές. Η συνταγή, λίγο πολύ γνωστή. Από τότε που αυτά τα παιδιά του Σικάγο πάτησαν το πόδι τους στη Λατινική Αμερική, η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν φάρσα. Παιδεία και υγεία έχουν βγει λαβωμένες από τη νεοφιλελεύθερη επέλαση, κάτι που θα διαπιστωθεί και σήμερα με τις τεράστιες ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, σε ιατρικό εξοπλισμό και υποδομές για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Όμως κανείς δε γελάει στο θέαμα τόσων νεκρών.

Εκουαδόρ, ή αλλιώς Ισημερινός. Μια χώρα τραυματισμένη από τις νεοφιλελεύθερες εγκληματικές πολιτικές που επιβάλλουν μια κυβέρνηση που εξαπάτησε το λαό μαζί με το ΔΝΤ για την εύνοια και τα συμφέροντα των ΗΠΑ, έχει μείνει γυμνή μπροστά στην πανδημία του κορονοϊού. Τα κρούσματα μέρα με τη μέρα πολλαπλασιάζονται, τα νοσοκομεία γεμίζουν, το ίδιο συμβαίνει και με τα νεκροταφεία. Οι άνθρωποι στο Εκουαδόρ καλούνται να ζήσουν για μέρες μαζί με τους νεκρούς τους.

 

Το Εκουαδόρ στη δίνη της πανδημίας

Τα νοσοκομεία ασφυκτιούν από ασθενείς και αδυνατούν να περιθάλψουν άλλους ανθρώπους ενώ τα νεκρά κορμιά όσων δεν τα κατάφεραν στη μάχη με τον κορονοϊό παραμένουν στους δρόμους και στα σπίτια για μέρες στο Γκουαγιακίλ, μια κανονικά πολυσύχναστη πόλη 2,6 εκατομμυρίων, περίπου 400 χλμ. νότια της πρωτεύουσας Κίτο, η οποία έχει γίνει το επίκεντρο της επιδημίας.
Καθώς η επιδημία του κορονοϊού σαρώνει το Γκουαγιακίλ σπέρνοντας τον θάνατο, οι αρχές εμφανίζονται ανίκανες να διαχειριστούν την κατάσταση. Οικογένειες αφήνονται αβοήθητες να αντιμετωπίσουν τις φρικαλεότητες του θανάτου, ανήμποροι να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε μια κηδεία, την ίδια ώρα που νοσοκομεία, γραφεία κηδειών και νεκροταφεία είναι στα όριά τους.
Μετά τις καταγγελίες επαγγελματιών στους τομείς υγείας σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι δεν έχουν επαρκή βοήθεια για να φροντίσουν ασθενείς που μολύνονται από τον ιό, oι υπουργοί Υγείας και Εργασίας του Ισημερινού υποβάλουν το Σάββατο 21/3 την παραίτησή τους.
Το Εκουαδόρ έχει τον τρίτο υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων στη Λατινική Αμερική μετά τη Βραζιλία και τη Χιλή. Ο επίσημος αριθμός των νεκρών στη χώρα από κορονοϊό ανέρχεται σε 180, αλλά, ακόμα και ο ίδιος ο πρόεδρος, Λενίν Μορένο, δήλωσε πως ενδεχομένως ο συγκεκριμένος αριθμός να είναι πλασματικός, καθώς καταμετρώνται μόνο οι περιπτώσεις που έχουν υποβληθεί σε τεστ, και τα τεστ είναι ελάχιστα.
Ο Ντάνιελ Λάρεα πέθανε μετά από μια εβδομάδα υψηλού πυρετού. Προσπαθούσε αγωνιωδώς να αναπνεύσει αλλά τελικά έγινε μπλε. Τότε ξεκίνησε ένας νέος εφιάλτης για την οικογένειά του. Κανείς δεν ήταν διατεθειμένος  να πάρει το νεκρό σώμα του. «Τον τυλίξαμε με μαύρες πλαστικές σακούλες», είπε η σύζυγος του Λάρεα, Κάρνα, στους New York Times. «Είναι εδώ στο σαλόνι.»

Σώματα τυλιγμένα σε σεντόνια, πλαστικές σακούλες ή οτιδήποτε έχει βρει ο καθένας στο σπίτι του, αφήνονται στο δρόμο ή έξω από τα σπίτια. Απελπισμένες οι οικογένειες ζητούν βοήθεια αφού αναγκάζονται να κρατήσουν τα πτώματα των αγαπημένων τους στο σπίτι για μέρες, σε θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 30 βαθμούς Κελσίου. Οι άνθρωποι παρακαλάνε τις αρχές να πάρουν τα πτώματα από τα σπίτια τους.
Μετά τις αλλεπάλληλες εκκλήσεις, η κυβέρνηση αποφάσισε να πάρει κάποια στοιχειώδη μέτρα. Έδωσε άδεια στους υπαλλήλους των νεκροταφείων να σπάσουν την εθνική καραντίνα και να δουλεύουν μέρα και νύχτα ενώ επιστράτευσε ομάδες στρατιωτών και αστυνομικών για την περισυλλογή των σορών από νοσοκομεία, σπίτια και δρόμους. Στην πιο πυκνοκατοικημένη πόλη του Ισημερινού, χιλιάδες φέρετρα από χαρτόνι μοιράζονται στους κατοίκους από τις αρχές, και αυτό υποτίθεται πως «προσφέρει μια αξιοπρεπή ταφή σε όσους πεθαίνουν κατά τη διάρκεια αυτής της έκτακτης ανάγκης για την υγεία», όπως αναφέρουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Ο Τζορτζ Γουέιτεντ, υπεύθυνος για τη διαχείριση της κρίσης, ανακοίνωσε μια γραμμή επικοινωνίας μέσω WhatsApp για την απομάκρυνση των νεκρών. «Προσοχή: όσοι απαιτούν την απομάκρυνση του θανόντος από τα σπίτια τους μπορούν να γράψουν σε εμάς σε αυτόν τον αριθμό», έγραψε στο Twitter.

Ωστόσο, οι εκκλήσεις πολιτών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνεχίζονται με αμείωτη ένταση. Πολλοί από αυτούς αναγκάζονται για μέρες να κοιμούνται και να ξυπνούν δίπλα στους νεκρούς συγγενείς τους, ενώ η καύση νεκρών στους δρόμους, σαν να ήταν σκουπίδια, έχει χαραχτεί στις μνήμες των ανθρώπων που αφέθηκαν στο έλεος της πανδημίας.
Η κυβέρνηση του Ισημερινού αντιμετώπισε σφοδρή κριτική για την ανεπαρκή και καθυστερημένη αντίδρασή της στην κρίση του κορονοϊού. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που η κυβέρνηση Μορένο «αδειάζει» τους πολίτες.

Η δεξιά στροφή Μορένο, το ΔΝΤ και το «δώρο» στις ΗΠΑ

Το 2017, ο Λενίν Μορένο εξελέγη πρόεδρος του Ισημερινού με την υπόσχεση να συνεχίσει την πολιτική του Ραφαέλ Κορέα. Αντί να συνεχίσει την αποκαλούμενη «επανάσταση των πολιτών» με πυρήνα την αναδιανομή του πλούτου, όπως είχε δεσμευτεί στο λαό του Εκουαδόρ, επιλέγει μια απότομη στροφή προς τα δεξιά. Λιτότητα, αύξηση της τιμής των καυσίμων, διάλυση του δημόσιου τομέα, απολύσεις, επιβάρυνση των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων, ασυλία και διευκολύνσεις στο κεφάλαιο, σκάνδαλα και διαφθορά, κατάλυση της δημοκρατίας, συμπληρώνουν το παζλ της μέχρι τώρα διακυβέρνησής του.
Τον Μάρτη του 2019 εγκαταλείπει την Unasur (Ένωση Νοτιοαμερικανικών Εθνών), που αποτελεί περιφερειακό μηχανισμό συνεργασίας ως αντίβαρο στην επιρροή των ΗΠΑ στην περιοχή και προσχωρεί στη Συμμαχία του Ειρηνικού, την ένωση των συντηρητικών κυβερνήσεων της ηπείρου.

Η νεοφιλελεύθερη στροφή θα ολοκληρωθεί με την προσφυγή στο ΔΝΤ και άλλους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και η Διαμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης. Ιδιωτικοποιήσεις, κατάργηση των επιδοτήσεων στα καύσιμα και απόλυση χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων αποτελούν την προμετωπίδα της νεοφιλελεύθερης επέλασης στη χώρα, με τα πακέτα λιτότητας, τον εκφοβισμό και την καταστολή της αντιπολίτευσης να ακολουθούν.
Ο Ισημερινός έχει μετατραπεί σε προγεφύρωμα των ΗΠΑ στην περιοχή και αυτό θα έρθει να το επιβεβαιώσει η περίπτωση Ασάνζ. Η εικόνα έξι αστυνομικών να σέρνουν τον Τζούλιαν Ασάνζ έξω από την πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, στις 11 Απριλίου του 2019, θα προκαλέσει οργή παγκοσμίως. Η έκδοση του Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ για να δικαστεί με κατηγορίες περί συνωμοσίας, αποτελεί ισχυρό χτύπημα για τη δημοκρατία, κι όλα αυτά χάρη στον Λένιν Μορένο, που παρέδωσε τον Ασάνζ για να κερδίσει την εύνοια του Ντόναλντ Τραμπ, στρέφοντας παράλληλα την προσοχή της κοινής γνώμης μακριά από την εφαρμογή των καταστροφικών πολιτικών της κυβέρνησής του.
Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του προς το ΔΝΤ, ο Μορένο υπογράφει, στις 2 Οκτωβρίου 2019, το διάταγμα 883, με το οποίο απελευθερώνονται οι τιμές των καυσίμων. Το μέτρο πυροδοτεί μαζικές διαδηλώσεις, τις σημαντικότερες στη σύγχρονη ιστορία της χώρας, και ο Μορένο απαντάει με κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, στέλνοντας τις ένοπλες δυνάμεις να καταστέλλουν τις κινητοποιήσεις. Δέκα μέρες μετά, επιβάλλει στην πρωτεύουσα, Κίτο, απαγόρευση κυκλοφορίας σε έκταση που δεν έχει προηγούμενο από την εποχή της στρατιωτικής δικτατορίας του 1970. Ο κόσμος οργισμένος αντιστέκεται, με κόστος νεκρούς και  χιλιάδες τραυματίες και ο Μορένο ανακοινώνει την ακύρωση του διατάγματος 883 στις 13 Οκτωβρίου.

Καμένη γη στο κατώφλι μιας πανδημίας

Τα μέτρα λιτότητας που έχει εφαρμόσει ακολουθώντας πιστά τις επιταγές του ΔΝΤ επηρεάζουν περισσότερο τους φτωχούς ανθρώπους. Ο Μορένο έχει καταφέρει να ξηλώσει κάθε μεταρρύθμιση επί Κορέα, μειώνει τους φόρους για τους έχοντες, αυξάνει την τιμή των καυσίμων, οδηγεί χιλιάδες ανθρώπους στην ανεργία.
Η πολιτική της λιτότητας που εφαρμόζει δεν θα μπορούσε να «σταθεί» στους νεοφιλελεύθερους κύκλους χωρίς τη συρρίκνωση του κράτους, που συνεπάγεται χιλιάδες απολύσεις στο δημόσιο τομέα της χώρας. Παιδεία και υγεία έχουν βγει λαβωμένες από τη νεοφιλελεύθερη επέλαση, κάτι που θα διαπιστωθεί και σήμερα με τις τεράστιες ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, σε ιατρικό εξοπλισμό και υποδομές για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Η διάλυση της Υγείας που φέρει την υπογραφή Μορένο, θα μετρηθεί σε ανθρώπινες ζωές. Η φτωχοποίηση του πληθυσμού που έχει επέλθει από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας, θα αποτυπωθεί στην απελπισία των ανθρώπων που δεν έχουν λεφτά για να κηδέψουν τους δικούς τους και μένουν με τους νεκρούς τους στο σπίτι.
Μπορεί, όπως λένε, ο ιός να μην κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς, οι κυβερνήσεις όμως κάνουν.