Εγκύκλιος για την ευθύνη των αιρετών οργάνων

Εγκύκλιο για τον έλεγχο νομιμότητας στο μεταβατικό  στάδιο εξέδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών όπου επισημαίνεται ότι μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, στο σύστημα εποπτείας επί των πράξεων και των οργάνων των ΟΤΑ, εφαρμόζονται άμεσα οι διατάξεις του άρθρου 108 «Αρχές – Έκταση – Περιεχόμενο κρατικής εποπτείας – Αντικατάσταση του άρθρου 214 του ν. 3852/2010», οι διατάξεις του άρθρου 131 «Αντικατάσταση του άρθρου 238 του ν.3852/2010», οι διατάξεις των παρ.1, 4 και 5 του άρθρου 132 «Καταργούμενες και μεταβατικές διατάξεις του Κεφαλαίου Ζ’», καθώς και βάσει αυτών οι διατάξεις των ακόλουθων άρθρων του ν. 4555/2018:
Άρθρο 116 «Υποχρεωτικός Έλεγχος Νομιμότητας – Αντικατάσταση του άρθρου 225 του ν. 3852/2010»

Άρθρο 117 «Αυτεπάγγελτος έλεγχος νομιμότητας – Αντικατάσταση του άρθρου 226 του ν. 3852/2010»
Άρθρο 118 «Ειδική διοικητική προσφυγή – Αιτήσεις θεραπείας - Αντικατάσταση του άρθρου 227 του ν. 3852/2010», με εξαίρεση την παρ. 6 του άρθρου 227 του ν.3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε.
Άρθρο 127 «Ιδιάζουσα δωσιδικία – Εξαίρεση από συνοπτική διαδικασία – Συμπλήρωση του ν. 3852/2010»
Άρθρο 128 «Έκπτωση εξαιτίας καταδίκης – Αντικατάσταση του άρθρου 236 του ν. 3852/2010»
Άρθρο 129 «Διοικητικά μέτρα – Αργία – Συμπλήρωση του ν. 3852/2010»
Άρθρο 130 «Παύση – Αντικατάσταση του άρθρου 237 του ν. 3852/2010».
Με την εγκύκλιο λοιπόν παρέχονται οδηγίες και διευκρινίσεις για την άσκηση ελέγχου νομιμότητας επί των πράξεων των αιρετών οργάνων των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων, τη διαδικασία αναζήτησης αστικής και πειθαρχικής ευθύνης και επιβολής διοικητικών μέτρων στα αιρετά όργανα των ΟΤΑ κατά το σύντομο μεταβατικό διάστημα μέχρι την έναρξη λειτουργίας των Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας ΟΤΑ.
Μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, ο έλεγχος νομιμότητας των αποφάσεων των αιρετών οργάνων των ΟΤΑ συνεχίζει να ασκείται από τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και τις Ειδικές Επιτροπές του άρθρου 152 του ΚΔΚ 1οι οποίες βρίσκονται στις έδρες των περιφερειών που ανήκουν στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
Σε περίπτωση που στην ίδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση συνιστώνται περισσότερες από μία Ειδικές Επιτροπές, με την ίδια απόφαση, καθορίζεται η τοπική αρμοδιότητα καθεμιάς και η έδρα της.
Σε όσες περιπτώσεις η θητεία των ανωτέρω επιτροπών έχει λήξει ή λήγει ανασυγκροτούνται με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Στο Κεφάλαιο Ζ ́ του ν. 4555/2018 (Πρόγραμμα “Κλεισθένης Ι”) περιλαμβάνονται ρυθμίσεις που αφορούν την Εποπτεία των ΟΤΑ, σύστασης Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας ΟΤΑ, ως αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών, υπαγόμενες απευθείας στον Υπουργό Εσωτερικών. Προϊστάμενοι των Αυτοτελών αυτών υπηρεσιών είναι, πλέον, οι Επόπτες ΟΤΑ, πρόσωπα αυξημένων προσόντων που επιλέγονται με διαφανή αξιοκρατική διαδικασία από το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Διοικήσεων με τη διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο περί Μητρώου Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης (ν. 4369/2016, Α’ 33)
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 132 του ν.4555/2018, από την έναρξη ισχύος του νόμου κάθε διάταξη που ρυθμίζει διαφορετικά τον υποχρεωτικό έλεγχο νομιμότητας καταργείται. Συνεπώς, ειδικότερες διατάξεις νόμων που προβλέπουν την άσκηση υποχρεωτικού ελέγχου νομιμότητας σε κατηγορίες αποφάσεων, πέραν αυτών που προβλέπονται στο άρθρο 225 του ν.3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 116 του ν. 4555/2018 καταργούνται.
Η προθεσμία άσκησης ειδικής διοικητικής προσφυγής σε 15 ημέρες προβλέπεται ενιαία, τόσο κατά αποφάσεων, όσο και κατά παράλειψης οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας των υπόχρεων οργάνων. Ειδικότερα, σε περίπτωση παράλειψης οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας η προσφυγή ασκείται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παρέλευση άπρακτης της ειδικής προθεσμίας που τυχόν τάσσει ο νόμος για την έκδοση της οικείας πράξης, διαφορετικά μετά την παρέλευση τριμήνου από την υποβολή της σχετικής αίτησης του ενδιαφερομένου.
Για λόγους ενημέρωσης και διευκόλυνσης των πολιτών, οι ΟΤΑ παρακαλούνται να αναγράφουν στις εκδοθείσες ατομικές διοικητικές πράξεις και τη δυνατότητα άσκησης αίτησης θεραπείας ενώπιον του οργάνου που εξέδωσε την πράξη, πέραν της υποχρεωτικής αναγραφής ότι κατά αυτών χωρεί ειδική διοικητική προσφυγή ενώπιον του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης μέσα σε προθεσμία 15 ημερών.
Υποβολή αίτησης θεραπείας αναστέλλει τις προβλεπόμενες προθεσμίες για την άσκηση της ειδικής διοικητικής προσφυγής ενώπιον του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Η εν λόγω αναστολή ισχύει μέχρι την έκδοση απόφασης επί της αίτησης θεραπείας ή την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας των 30 ημερών που προβλέπει το άρθρο 24 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, (ν.2690/1999 Α ́45), εκτός εάν από ειδικές διατάξεις προβλέπεται διαφορετική προθεσμία.
Μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 124 του ν.4555/2018 «Αστική ευθύνη – Αντικατάσταση του άρθρου 232 του ν. 3852/2010», αλλά εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 232 του ν. 3852/2010, ως ίσχυαν πριν την αντικατάστασή του (παρ. 7 του άρθρου 238 του ν.3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε).
Κατεβάστε εδώ την εγκύκλιο