Η εστίαση από τα μεγάλα θύματα της κρίσης

Πλέον η έξοδος για φαγητό, ακόμη και η παραγγελία για delivery αποτελεί «πολυτέλεια» για πολύ μεγάλο μέρος του καταναλωτικού κοινού. Αιτία βέβαια είναι η δραστική μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών, σε συνδυασμό με τις αυξημένες υποχρεώσεις. Έτσι πλέον οι περισσότεροι καταναλωτές μειώνουν την κατανάλωση ακόμα και σε είδη πρώτης ανάγκης.Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρόσφατης μελέτης του ΙΕΛΚΑ που έγινε σε δείγμα 2.000 ατόμων από όλη τη χώρα και η οποία αναλύει τις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων όπως διαμορφώνονται σήμερα σχεδόν τέσσερις στους δέκα δεν τρώει ποτέ ή σχεδόν ποτέ εκτός σπιτιού, ενώ το 95% των ερωτώμενων πραγματοποιεί τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα το κύριο γεύμα του στο σπίτι με φαγητό που είναι μαγειρεμένο στο σπίτι.

Αντίθετα μόλις το 1% τρώει καθημερινά ως κύριο γεύμα φαγητό που δεν έχει ετοιμαστεί στο σπίτι και το 82% δεν παραγγέλνει πότε ή μία φορά την εβδομάδα το πολύ «φαγητό απ’ έξω». Αντίστοιχα είναι και τα ποσοστά για την εστίαση εκτός σπιτιού, η οποία αποτελεί εβδομαδιαία συνήθεια για το περίπου 60% του δείγματος.

Τα αποτελέσματα αυτά έρχονται να επιβεβαιώσουν τη διαχρονική τάση αύξησης του μαγειρέματος στο σπίτι και μείωσης του φαγητού απ’ έξω που καταγράφεται στις έρευνες καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ την τελευταία πετναετία. Όλο και περισσότεροι καταναλωτές δηλώνουν κάθε χρόνο ότι προτιμούν να μαγειρέψουν παρά να παραγγείλουν φαγητό απ’ έξω ή να επισκεφθούν κάποιο εστιατόριο. Συγκεκριμένα, το 2015 σχεδόν το 80% του δείγματος δήλωσε ότι πλέον προτιμάει να μαγειρέψει στο σπίτι παρά να παραγγείλει απ’ έξω. Αυτό δημιουργεί σημαντικές προοπτικές για το λιανεμπόριο τροφίμων και τους προμηθευτές, με αναβάθμιση κατηγοριών στα τρόφιμα και δημιουργία νέων προωθητικών ενεργειών.

Το αποτέλεσμα αυτών των τάσεων αποτυπώνεται εν τέλει στη μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων της έρευνας οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛ.ΣΤΑΤ. ενώ το 2009 ένα μέσω νοικοκυριό για τη διατροφή του δαπανούσε ανά 100 ευρώ 62 ευρώ για αγορά τροφίμων και 38 ευρώ για εστίαση, το 2015 ξόδευε 70 ευρώ για αγορά τροφίμων και 30 ευρώ για εστίαση.

Δύο είναι οι λόγοι οι οποίοι φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο:

• Η μείωση διαχρονικά του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, η οποία έχει στρέψει πολλούς καταναλωτές στη φθηνότερη λύση του μαγειρέματος.

• Η φορολογία και η αλλαγή των συντελεστών ΦΠΑ η οποία έχει επηρεάσει και τις δύο κατηγορίες αγαθών. Αρχικά βέβαια η επίδραση στην εστίαση ήταν μεγαλύτερη, αλλά εν τέλει οι αλλαγές του 2015 σε πολλές βασικές κατηγορίες τροφίμων επηρέασαν και τα τρόφιμα, κάτι που θα φανεί κυρίως το 2016.