Κοιν.Σ.Επ. και στη Σαλαμίνα;

Τι είναι οι Κοιν.Σ.Επ.

Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) εμφανίσθηκε με τον Ν.4019/2011 επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ. Θεωρείται αστικός συνεταιρισμός με κοινωνικό σκοπό που διαθέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα.

Σε τι διακρίνονται

Ανάλογα με τον ειδικότερο σκοπό που εξυπηρετούν  οι Κοιν.Σ.Επ. διακρίνονται σε Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης, Κοιν.Σ.Επ. Κοινωνικής Φροντίδας και Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικού και παραγωγικού σκοπού.

Αυτές οι τελευταίες αποσκοπούν στην προαγωγή του τοπικού και συλλογικού συμφέροντος, στην προώθηση της απασχόλησης, στην ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης. Αφορούν στην παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών σε τομείς όπως ο πολιτισμός, το περιβάλλον, η οικολογία, η εκπαίδευση, οι παροχές κοινής ωφέλειας, η αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, η διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.α. 

Πώς λειτουργούν

Μέλη μιας Κοιν.Σ.Επ. μπορεί να είναι είτε φυσικά είτε και νομικά πρόσωπα, αλλά η συμμετοχή νομικών προσώπων δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσοστό του 1/3 των μελών της. Επίσης δεν μπορούν να συμμετέχουν ως μέλη Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή Νομικά Πρόσωπα που υπάγονται σε ΟΤΑ (με εξαίρεση τις Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης). 

Κάθε μέλος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον μία υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα και έως πέντε προαιρετικές συνεταιριστικές μερίδες. 

Τα κέρδη της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης δεν διανέμονται στα μέλη της, εκτός αν τα μέλη αυτά είναι και εργαζόμενοι σε αυτή. Τα κέρδη διατίθενται ετησίως κατά ποσοστό 5% για το σχηματισμό αποθεματικού, κατά ποσοστό έως 35% διανέμονται στους εργαζομένους της επιχείρησης ως κίνητρο παραγωγικότητας σύμφωνα με τα οριζόμενα στο καταστατικό τους και το υπόλοιπο διατίθεται για τις δραστηριότητες της επιχείρησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Οι πόροι μιας Κοιν.Σ.Επ.

Οι πόροι της Κοιν.Σ.Επ. αποτελούνται από το κεφάλαιο της επιχείρησης, δωρεές τρίτων, έσοδα από την αξιοποίηση της περιουσίας της, έσοδα από την επιχειρηματική δραστηριότητά της, επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Ένωση, διεθνείς ή εθνικούς οργανισμούς ή Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α' και Β' βαθμού (Δήμο – Περιφέρεια), έσοδα από άλλα προγράμματα, κεφάλαια από κληροδοτήματα, δωρεές και παραχωρήσεις της χρήσης περιουσιακών στοιχείων, καθώς και κάθε άλλο έσοδο από την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της σύμφωνα με το καταστατικό της.

Επίσης μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με το Δημόσιο, τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού (Δήμοι - Περιφέρειες).

Οι Κοιν.Σ.Επ. και στη Σαλαμίνα

Στη Σαλαμίνα επιχειρήθηκε πριν λίγους μήνες η γνωριμία της τοπικής κοινωνίας με τις Κοιν.Σ.Επ. μέσω μιας εκδήλωσης που συνδιοργάνωσαν φορείς της πόλης. Εκεί περιγράφηκε το πείραμα της Τήνου, της Κοιν.Σ.Επ. δηλ. που δημιουργήθηκε στην Τήνο με αντικείμενο τη διαχείριση των απορριμμάτων. Οι ίδιοι φορείς ανακοίνωσαν την Κυριακή 24 Μαΐου στην εκδήλωση για το μοντέλο της διαχείρισης των απορριμμάτων που προωθεί η Περιφέρεια Αττικής ότι έχουν προχωρήσει στην ίδρυση παρόμοιας Κοιν.Σ.Επ., μάλιστα ρώτησαν τους εκπροσώπους του ΕΣΔΝΑ που παρευρίσκονταν στην αίθουσα αν θα τους στηρίξουν.  

Κοιν.Σ.Επ. – Η άλλη πλευρά του νομίσματος

Οι απευθείας αναθέσεις και η σκληρή κριτική Ρακιντζή

Το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκαν πολλές Κοιν.Σ.Επ. που συνεργάζονται αποκλειστικά με τους δήμους, έχει προκαλέσει πολλά ερωτηματικά και σωρεία αντιδράσεων.

«Υπό το πρόσχημα και την κάλυψη μιας προγραμματικής συμφωνίας και του κοινωνικού σκοπού που οι επιχειρήσεις αυτές επιδιώκουν, δεν επιτρέπεται να υποκρύπτεται απευθείας ανάθεση», αναφέρει ρητά απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Πράξη 250/2013), που εκδόθηκε επί προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ δήμου και ΚΟΙΝΣΕΠ για την πρόσληψη προσωπικού προκειμένου να λειτουργούν βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί του δήμου. Το συνολικό κόστος ανέρχετο στα 673.406 ευρώ και εν προκειμένω το Ελεγκτικό Συνέδριο απέρριψε την υπογραφή της σύμβασης, καθώς διαπίστωσε μη τήρηση των διατάξεων περί προμηθειών του Δημοσίου και του ελεύθερου ανταγωνισμού λόγω απευθείας ανάθεσης του έργου.

Σε παρέμβασή του στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ το Μάρτιο του 2014 ο γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λ. Ρακιντζής  μιλά για «νέα φάμπρικα» που βρήκαν οι δήμοι και καινούργιες ΜΚΟ που παρέχουν υπηρεσία στους δήμους και ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια. Το αμέσως προηγούμενο διάστημα είχαν δημιουργηθεί 11 τέτοιοι ΚΟΙΝΣΕΠ μόνο στο Δήμο Λαμίας! «Είναι πολίτες και φορείς που τους πληρώνουν για να κάνουν υπηρεσίες του δήμου. Υπάρχει κίνδυνος οι ΚΟΙΝΣΕΠ να γίνουν νέες ΜΚΟ, νέες εστίες διαφθοράς» είχε τονίσει ο κ. Ρακιντζής.

Παράλληλα, ο ίδιος κατήγγειλε ότι «οι ΟΤΑ κάνουν απευθείας αναθέσεις και όλες οι πρόσφορες που γίνονται είναι μεγαλύτερες από τις τιμές της αγοράς».

Λίγους μήνες αργότερα, νέα δημοσιεύματα είδαν το φως στον Αθηναϊκό Τύπο («ΑΥΓΗ» 2-8-2014) σύμφωνα με τα οποία ο γενικός επιθεωρητής δημόσιας διοίκησης ζητούσε από τον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και τον Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος να ελέγξει τη νομιμότητα των προγραμματικών συμβάσεων που είχαν συνάψει οι δήμοι με τις ΚΟΙΝΣΕΠ…

«Μαύρη εργασία» με τη βούλα του νόμου;

Για την μαύρη εργασία και μάλιστα νόμιμη, κατηγορούνται από πολλές πλευρές οι Κοιν.Σ.Επ..

Σε παλιότερο άρθρο του ο «Ρ» αναφέρει  ότι υπάρχουν κρούσματα που οι αποκαλούμενες Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΟΙΝΣΕΠ) μπορούν να γίνουν το όχημα για την παροχή ανασφάλιστης  εργασίας σε κάθε είδους εργοδότες και μάλιστα με τη βούλα του νόμου! Η εφημερίδα μάλιστα είχε δημοσιεύσει επιστολή προέδρου μιας ΚΟΙΝΣΕΠ, ο οποίος είχε απευθυνθεί σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ισχυριζόμενος ότι μπορούσε να προσφέρει με «νόμιμο» τρόπο ανασφάλιστο προσωπικό, ώστε, από τη μια, να ρίξουν το λεγόμενο «κόστος εργασίας» και, από την άλλη, να απαλλαγούν από τον κίνδυνο ενός ενδεχόμενου πρόστιμου από το ΙΚΑ, σε περίπτωση ελέγχου για ανασφάλιστους εργαζόμενους.

Σε ανακοίνωσή της η ΠΟΕ – ΟΤΑ (7/11/2014) τονίζει:
«Υπάρχει συντονισμένη μεθόδευση κυβέρνησης και αιρετών να υποκαταστήσουν το προσωπικό με ελαστικές σχέσεις εργασίας (Δίμηνα, Κοινωφελής Εργασία, Μ.Κ.Ο., ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. κ.λπ.)…»

Σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του στη «Αυγή» (25/11/14)  ο αντιπεριφερειάρχης Αττικής Σπ. Τζόκας τονίζει με τη σειρά του:

«…τις ΚΟΙΝΣΕΠ που προωθούν κυβέρνηση και συνοδοιπόροι δήμαρχοι, καθώς αυτοί σταδιακά επιδιώκουν να διώξουν το άγος της παροχής των κοινωνικών υπηρεσιών που τόσο τους στενοχωρούσε και να επιδοθούν σε πιο τελεσφόρες διαδικασίες, όπως για παράδειγμα οι πελατειακές σχέσεις, που απλόχερα προσφέρονται με τις ΚΟΙΝΣΕΠ. Αυτοί επιλέγουν την υπηρεσία που θα δώσουν σε συνεταιριστικές επιχειρήσεις, αυτοί οργανώνουν τη χρηματοδότηση και, κυρίως, αυτοί μετατρέπουν τον επισφαλή συμβασιούχο υπάλληλο σε μέτοχο επιχείρησης…»